نمونه اولیه‌ استارشیپ پرواز در ارتفاع بالا را انجام داد اما هنگام فرود منفجر شد

اسپیس ایکس در روز 19آذر نخستین پرواز آزمایشی در ارتفاع بالا را از نمونه اولیه پرتابگر استارشیپ انجام داد. این پرتابگر با موفقیت سکو را ترک کرد اما دقایقی بعد در هنگام تلاش برای فرود، منفجر شد.

پرتابگر SN8 از سکوی پرتاب این شرکت در ایالت بوکا‌چیکا در تگزاس، حوالی ساعت ۰۲:۱۵صبح به وقت تهران پرتاب شد. این پرتاب نخستین پرواز آزمایشی در ارتفاع بالا، برای این پرتابگر بود که قرار بود قبل از پایین آمدن به ارتفاع ۵/۱۲ کیلومتری برسد و سپس یک فرود عمودی پرقدرت را بر روی سکوی پرتاب به انجام برساند.

پرتابگر در آسمان تگزاس صعود کرد، اگرچه اسپیس ایکس بلافاصله اطلاعاتی از ارتفاع واقعی پرتابگر منتشر نکرد. یکی از سه موتور رپتور (Raptor) موجود در پایین پرتابگر، یک دقیقه و چهل ثانیه پس از پرتاب خاموش شد و باعث اشتعال بخش‌هایی از موتور شد. موتور دوم نیز 3دقیقه و 15ثانیه ‌بعد از پرتاب خاموش شد و آخرین موتور 4دقیقه و 40ثانیه بعد از پرتاب از کار افتاد و از این لحظه پرتابگرشروع به سقوط کرد؛ به صورت افقی درآمد و با کمک بالک‌های خود سقوط را هدایت کرد. در دقیقه‌ ۶:۳۲ بعد از پرتاب، استار شیپ موتورها را دوباره به کار انداخت و برای یک فرود با قدرت به حالت عمودی درآمد. گرچه به نظر می‌رسید که پرتابگر با سرعت زیادی در حرکت است و 10 ثانیه‌ی بعد طی فرودی سخت منفجر شد.

انفجار نمونه اولیه استارشیپ SN8 هنگام اجرای مانور فرود

اعتبار تصویر: SpaceX

این انفجارباعث نابودی کامل پرتابگر شد و به جز دماغه بزرگ موشک چیز دیگری بر جای نگذاشت. با این وجود اسپیس‌ایکس این پرواز را موفقیت آمیز دانست و در صفحه‌ وب‌سایت خود جمله «آزمایش عالی بود. تبریک به تیم استارشیپ» را درج کرد.

اندکی بعد از پرتاب، ماسک در توییتر خود نوشت:‌ «فشار در مخزن اصلی سوخت در هنگام فرود آتشین کم بود که این باعث شد سرعت فرود بسیار زیاد باشد و RUD اتفاق بیفتد، ولی ما تمام اطلاعاتی را که لازم داشتیم در دست داریم. به تیم اسپیس‌ایکس تبریک می‌گویم ». RUD  به معنای جداشدن سریع و خارج از برنامه قطعات یا همان انفجار است.

فشار در مخزن اصلی سوخت در هنگام فرود آتشین کم بود که این باعث شد سرعت فرود بسیار زیاد باشد و RUD اتفاق بیفتد، ولی ما تمام اطلاعاتی را که لازم داشتیم در دست داریم. به تیم اسپیس‌ایکس تبریک می‌گویم.

— Elon Musk (@elonmusk) December 9, 2020

ایلان ماسک قبل از پرتاب نیز احتمال پرواز صد در صد موفق SN8 را کم اعلام کرده بود. در 17 آذر، روز قبل از اولین تلاش‌ها برای پرتاب SN8، ماسک در توییتر خود نوشت: «شانس انجام دادن تمام اهداف پروژه با احتمال یک از سه وجود دارد». تلاش برای پرتاب در 18 آذر، تنها ۳/۱ ثانیه قبل از پرتاب و بعد از لغو خودکار موتور رپتور به تاخیر افتاد.

پرتابگر SN8 ازآخرین نمونه‌های تولید شده کمپانی اسپیس‌ایکس برای استفاده در نسل بعدی سیستم‌های پرتاب با قابلیت استفاده‌ مجدد است.‌ دو نمونه‌ی قبلی، SN5 و SN6 به نوبت پرواز مختصری را در مرداد و شهریور انجام دادند که هر کدام بیشتر از ۱۵۰ متر ارتفاع قبل از فرود و بیشتراز حدود یک دقیقه ماندن در حالت پرواز را تجربه نکردند. این نمونه‌ها که فاقد بخش دماغه‌ موشکی و سطوح آیرودینامیکی لازم برای پرواز در ارتفاع زیاد بودند، بعد از پرتاب آزمایشی بازنشسته شدند.

چهار نمونه اولیه‌ دیگر نیز در آزمایشات زمینی در آذر 1398نابود شدند. سه تا از نمونه‌ها در تست فشار منهدم شدند در حالی که نمونه چهارم یعنی SN4 بعد از آزمایش به ظاهر موفقیت‌آمیز آتش استاتیک، در ماه خرداد 1399منفجر شد.

این شکست‌ها اسپیس‌ایکس را از برنامه‌ زمان‌بندی شده ایلان ماسک که در رویداد رسانه‌ای بوکاچیکا در شهریور 1398مطرح کرده بود، عقب انداخت. ایلان ماسک با اشاره به نمونه‌ استارشیپ Mark 1 گفت: «این نمونه به قصد پرواز ۶۵۰۰۰ پایی یعنی حدود ۲۰ کیلومتر پرتاب می‌شود و بعد از حدود یک یا دو ماه برمی‌گردد و فرود می‌آید.» این نمونه در تست فشار در آذر 1398 نابود شد.

با وجود شکست‌ها و تاخیرها، اسپیس‌ایکس همچنان به ساختن نمونه‌های بیشتر و گسترش امکانات تولید خود در بوکاچیکا واقع در ساحل خلیج مکزیک در نزدیکی براونزویل در تگزاس ادامه می‌دهد. نمونه‌ دیگر استارشیپ، SN9، تقریبا تکمیل شده و در آزمایش آن آینده نزدیک آغاز می‌شود.

ایلان ماسک بعد از پرواز SN8 در توییتر خود نوشت:‌ «مریخ، ما در راه هستیم!!»

منبع: spacenews.com/starship-prototype-makes-first-high-altitude-flight-explodes-upon-landing