طوفان مرموز ششضلعی زحل

زحل٬ را شاید بتوان زیباترین سیارهی منظومهی شمسی نامید. سیارهای که سالهاست با زیبایی و راز و رمزهایش٬ دانشمندان را افسون خود کرده است. فضاپیمای کاسینی٬ عکاس اختصاصی این عروس منظومهی شمسی است و بیش از ۸ سال است که در حوالی این سیاره پرسه میزند و هربار رازی را برملا میسازد. تصویر سحرانگیز بالا نیز از دریچهی دوربینهای کاسینی گرفته شده و برای دانشمندان زمین مخابره شده است. این تصویر٬ قطب شمال زحل را نشان میدهد که در آن جریانی به صورت ششضلعی به سرعت در حال حرکت است و در دل آن نیز چشم سرخرنگ خشمگینی که متعلق به طوفانی سهمگین است دل را به لرزه درمیآورد. پهنای چشم این طوفان حدود ۲۰۰۰ کیلومتر است که این رقم حدود۲۰ بار بیشتر از میانگین اندازهی چشم طوفانهای زمینی است. ابرهای درخشان و نازک لبهی این طوفان با سرعتی معادل با ۵۴۰ کیلومتر در ساعت در حال حرکتاند.
البته رنگهای این تصویر کاذباند و برای ثبت آنها از فیلترهای گوناگونی استفاده شده است. تنوع رنگی در این تصویر نشاندهندهی تفاوت ارتفاع جریانهای سیال است. رنگ سرخ نشان میدهد که آن ناحیهی عمق بیشتری دارد و پستتر است و حال آنکه رنگ سبز-زردمانند نماد ارتفاعهای بالاتر است. رنگ آبی نیز حلقههای زحل را نشان میدهد که با گذر از فیلتر ۸۹۰ نانومتر به این رنگ درآمده است. همانطور که میدانید رنگهای این تصویر کاذباند و از فیلترهای مختلف گذر کردهاند. این رنگها به دانشمندان کمک میکند تا دربارهی نحوهی توزیع طوفانها و گردآبهها درک بهتری پیدا کنند. رنگ طبیعی این ناحیه را میتوانید در اینجا ببینید.
طوفان مرکزی که در این تصویر به رنگ سرخ درآمده است تقریباً همهی ویژگیهای یک طوفان را دارد اما برخلاف طوفانهای زمینی که حرکت میکنند این طوفان در قطب شمال زحل ثابت باقی مانده است و همچنین هیچ اقیانوسی هم زیر این طوفان قرار ندارد! پرسش این است که پس بخار آب موجود در این طوفان از کجا آمده ست؟ خب٬ این هم یکی دیگر از معماهایی است که دانشمندان در پی پاسخ آن هستند. مطالعه و بررسی این نوع از طوفانها به دانشمندان کمک میکند تا دربارهی ساختار و نحوهی شکلگیری طوفانهای زمینی نیز درک بهتری پیدا کنند. تصویر بالا از ارتفاع ۴۱۹ هزار کیلومتری سطح زحل گرفته شده است و مقیاس تصویر برابر با ۲۲ کیلومتر در هر پیکسل است.
مأموریت کاسینی-هویگنس٬ پروژهای مشترک میان ناسا٬ سازمان فضایی اروپا و سازمان فضایی ایتالیاست. فضاپیمای کاسینی در سال ۱۹۹۷ به سوی زحل پرتاب شد و در سال ۲۰۰۴ به این سیارهی گازی رسید و اکنون بیش از ۸سال است که در حال عکسبرداری از زحل و قمرهایش است.
برگفته از: ناسا