ده تلسکوپ شگفتانگیز:(۸) تلسکوپ بزرگ قناری


تلسکوپ بزرگ قناری در جزایر قناری قرار دارد
ساخت تلسکوپ بزرگ قناری (GCT)، که بر فراز قلّهای در لاپالما در جزایر قناری قرار دارد، حدود ۱۸۰ میلیون دلار هزینه داشته است. این تلسکوپ، با قطر دهانهی ۱۰/۴ متر، لقب بزرگترین تلسکوپ جهان را دارد.
این تلسکوپ، با آینهای متشکل از ۳۶ آینهی کوچکتر، هم در نور مرئی و هم در نور فروسرخ رصد میکند. کلّ دهانهی ۱۰/۴ متری این تلسکوپ در هر لحظه مورد استفاده قرار میگیرد و به این ترتیب این ابزار یکی از عظیمترین رصدگران جهان است. تلسکوپ GCT هم، مانند ککها، دارای سامانهی اپتیک سازگار است تا آشفتگی حاصل از عبور نور از میان جوّ زمین را برطرف کند. در تلسکوپ بزرگ قناری چندین آینهی تغییرشکلدهنده وجود دارند که هرکدام بیش از هزار بار در هر ثانیه تغییرشکل میدهند.
تلسکوپ بزرگ قناری با سامانههای اپتیکی خود میتواند کهکشانها و سیاهچالههای دوردست و سیارههایی به دور ستارههایی بهجز خورشید را شکار کند. این تلسکوپْ نوری چنان قدیمی را دریافت میکند که تولد کهکشانها را در نخستین روزهای عالم نمایش میدهد. هرچقدر هم دهانهی تلسکوپی بزرگ باشد نمیتواند به قدرت ترکیب چند تلسکوپ غولپیکر با هم برسد. درحالیکه ممکن است توانایی گردآوری نور تلسکوپی ۸/۲ متری بسیار کمتر از تلسکوپ بزرگ قناری باشد اگر چندتا از این تلسکوپها با هم کار کنند، تلسکوپ بزرگ قناری به گَرد پایشان هم نمیرسد! اینجا جایی است که تلسکوپ بسیار بزرگ پا به عرصه میگذارد.
جولیا لیتون